Een tijdje geleden organiseerde dominiek een quiz met liedjes die het collectief geheugen met een welbepaalde film associeert. Volgens mij zou je ook zo’n quiz kunnen maken met liedjes en nieuwsfeiten. Want de media gebruiken vaak muziekfragmenten bij een bepaalde gebeurtenissen, zoals nu recent nog toen ze bij de 1212-spotjes Mad World van Gary Jules plakten. De aanleiding tot deze post is noch 1212 (god forbid) noch Gary Jules (zo melancholisch ben ik nu ook weer niet) maar een nummer uit 1987. Piet Veerman met Sailing Home … en nu vraag ik mij af hoeveel van de bezoekers hier net als ik een bepaalde gebeurtenis op 6 maart 1987 mee associëren … als er al mensen zijn die zich het liedje herinneren (kan anders wel een tip geven waar je het kan vinden ;)). Toen die klanken daarnet uit mijn radio stroomden, kon ik niets doen aan dat beetje vocht dat zich in mijn ooghoeken nestelde. Toen ik mijn ogen sloot zag ik nog steeds die nieuwsbeelden en die momenten toen ik op het strand keek naar dit…
De ramp met Herald of Free Enterprise. Voor de mensen die zich totaal niets herinneren, de feiten: “De Britse veerboot Herald of free Enterprise kapseist op 6 maart 1987 nabij de Belgische kust en zorgt voor bijna 200 doden. De veerboot verliet net de haven van Zeebrugge toen de boot kapseisde. Doordat het ongeluk vlak bij de kust gebeurde, konden ruim 400 mensen gered worden. Toch vielen er 193 doden. Na reconstructie en getuigenverklaringen kon men constateren dat de laaddeuren aan de voorkant niet gesloten waren, de vrachtwagens niet vastgezet en de ballasttanks niet volledig leeggepompt.” Dit is samen met de val van de Berlijnse Muur hét nieuwsfeit uit mijn jeugd dat op mijn netvlies gebrand zal blijven. Ik herinner mij nog levendig die avond toen ik als jongen van nog geen zes jaar de beelden zag van die gekapseisde boot met schroeven in de lucht … van mensen die ronddreven in het ijskoude water … overlevenden die met een helikopter onderkoeld aan land werden gebracht … en hoe ik de volgende dag samen met mijn 
ouders in Zeebrugge van op het strand naar het wrak ging kijken en een tijdje later naar de berging ervan. Pas toen het spectaculaire er af was begon het drama echt tot mij door te dringen. Het besef van 193 slachtoffers en van de angsten die bemanning en passagiers toen hebben moeten doorstaan. Ze bezorgden mij nachtmerrie’s en slapeloze nachten en hebben mij in zekere zin voor het leven getekend. En dan monteerde de toenmalige BRTN bij de reportage’s over de Herald (of was het nu pas bij het jaaroverzicht) Sailing Home van Piet Veerman (what’s in a name). Sindsdien kan ik er niets aan doen dat wanneer ergens Sailing Home weerklinkt er spontaan een traan in mijn ooghoeken verschijnt. Geen enkel nieuwsfeit heeft later nog zo’n emotionele invloed op mij gehad (de val van de Muur was de dichtste benadering). Of hoe een combinatie van beeld en klank een nieuwsfeit emotioneel kunnen tekenen.
Herald Veerman
Dat lied van Veerman ken ik ook ja, is een icoon van die tijd denk ik. Al associeer ik er niet direct de ramp met die veerboot erbij, de mijne zijn een stuk vrolijker. Het waren de jaren ’80 waarin er nog gedroomd werd, de tijd van mijn eerste lief, de eerste slow op Hold me now van Johnny Lohan (die in Brussel dat jaar het Eurosongfestival ermee had gewonnen, zeer klef nr)…enz. Iedereen keek in die tijd naar de Nederlandse drie openbare omroepen, hier was er alleen de grijze BRT. De tijd van Wedden Dat, de Showbizz Kwis, Willem Ruis… Miljaar ik word nog melo.
Bij de val van de muur denk ik altijd aan kanselier Helmut Kohl die bij die Wende het Duits volkslied (vals) uit volle borst aanzette voor de menigte aan de Brandenburger Tor. (Dat was niet met de eigenlijke val maar met de grote hereniging, maar is evengoed historisch).
Het is een feit, bepaalde dingen blijven je hele leven bij. En vooral wanneer je geassocieerd wordt met een associatie van toen. Bij de meesten wanneer je muziek opzet, zie je iedreen verschillend reageren en roept die muziek bij de meesten herringeringen op en worden ze als het ware even herbeleefd. Ik kan mij voorstellen dat die ramp op jouw leeftijd toen, op je netvlies zijn gebrand.