Regionalisme: een fantasme?

Woensdag 7 november, enkele uren na de BHV-stemming, zit professor Paul Vanorshoven in het Radio1-programma “Vandaag” waarin hij deskundig commentaar levert bij de politieke situatie. Op een bepaald moment laat men een luisteraar aan het woord die zich afvraagt of zo’n crisis niet nog eens een goed moment is om het Europa van de Regio’s nog eens onder de aandacht te brengen. U zal wel al begrijpen dat mijn oren meteen gespitst stonden, eindelijk werd er nog eens, zij het kort, aandacht besteed aan mijn grootste politieke overtuiging.

Vanorshoven maakte er echter korte metten mee. Samengevat kelderde hij het Europa van de Regio’s als een idioot  fantasme van een aantal nationalisten in het begin van de jaren ’60 dat zeker in een Europa van de 27 compleet onwerkbaar zou zijn. Als Europeaan en regionalist voelde ik me natuurlijk zwaar in het kruis getast. Een volledig uitgebouwde argumentatie zal ik hier nu niet geven, maar toch een aantal korte bedenkingen.

Een Europa van de Regio’s zou zeker niet minder werkbaar zijn dan het huidige Europa van nationale staten. Net door hun omvang en hun staatsnationalisme zien landen als Frankrijk Europa als een middel om hun eigen internationale en economische doelstellingen te verwezenlijken en kelderen zo een gemeenschappelijk Europees project. In een Europa van de Regio’s, op basis van een echte federalisme, zou er trouwens niet meer gewerkt worden met unanimiteit, maar met gewone en 2/3 meerderheden. Uitgaande van de federale logica dat men burger is van de regio en de Europese federatie. Die Europese politieke federatie hoeft voor mij evenmin de 27 te omhelzen. Bij voorkeur beginnen we met een kleinere groep, de Benelux om maar iets te zeggen. Regionalisme kelderen als een fantasme van enkelingen doet trouwens onrecht aan een Europese partij als de EFA dat meer dan 30 regionalistische partijen vertegenwoordigd.